Ortodonti, çeneler ve dişlerin konumlarıyla ilgili bozuklukların hareketli ve sabit apareyler kullanılarak düzeltildiği diş hekimliğinin uzmanlık dalıdır.

Ortodonti, çeneler ve dişlerin konumlarıyla ilgili bozuklukların hareketli ve sabit apareyler kullanılarak düzeltildiği diş hekimliğinin uzmanlık dalıdır. Düzgün diş dizilerinin sağlanmasının yanında estetik ve fonksiyonu da ideale ulaştırarak, bireyin yaşam kalitesinin yükseltilmesinde fayda sağlar. Dişlerinizin sağlığı ile birlikte gülümsemenizin de düzelmesi sağlanır.

Hangi yaşta olursa olsun tedavi edilmeyen ortodontik problemler daha kötüye gider. Çapraşık ve kötü konumlanmış dişleri temizlemek daha zor olduğu için, diş eti hastalıklarına yakalanma ve diş çürüğüne bağlı olarak dişlerin erken kaybedilme riski vardır. Ayrıca çene kaslarında fazla baskıya neden olarak, çene eklemi bozukluklarına ve böylece baş, boyun, sırt ve omuzlarda ağrıya neden olabilir. Bunların yanı sıra bozuk kapanışlar ve erken diş temasları ise, diş yüzeylerinin anormal aşınmasına, çiğneme ve konuşmada zorluklara, dişlere gereğinden fazla yük gelmesine, bunun sonucu olarak da kök ucu lezyonlarının oluşmasına, destek kemik ve diş eti dokularının yıkımına yol açmaktadır.

Aşağıda listelenen durumlar çocuğunuzda ya da sizde gözlemliyorsanız muhakkak bir ortodontiste danışınız:

– Dengeli olmayan yüz ve çene yapısı

– Ağızdan solunum

– Parmak emme, tırnak yeme, yanak-dudak ısırma gibi kötü alışkanlıklar

– Uzun süre emzik ve biberon kullanma

– Çiğneme ve konuşmada zorlanma

– Aşırı ilerde ve geride konumlanmış çene yapıları

– Önde konumlanmış dişler (fırlak)

– Çapraşık, yanlış yerde konumlanmış dişler veya ağız içinde hiç yer alamayan gömük dişler

– Süt dişlerinin erken yada geç kaybı

– Alt ve üst dişlerin hiç temas etmemesi yada aşırı şekilde birbirini içine alması.

Ortodontik Tedavi Hangi Yaşlarda Yapılır?

Çenelerin konumundan kaynaklanan bozukluklar büyüme gelişim döneminde tedavi edilirken, çenelerin normal olduğu sadece diş diziliminden kaynaklanan bozukluklar her yaşta tedavi edilebilir.
Ortodontik Tedavinin Süresi Ne Kadardır?

Ortodontik bozukluğun şiddetine,  hastanın yaşı ve uyumuna bağlı olarak 6 ay ile 3 yıl arasında (ortalama 1,5 – 2 yıl) değişebilir.
Teller Takıldıktan Sonra Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

Dişlerinize tel takıldıktan sonra, dikkat etmeniz gereken en önemli şey ağız temizliği ve yenilen gıdalara gösterilen özendir. Dişlerin çapraşık olduğu ağızlarda , düzgün dişli ağızlara göre besinler çok daha fazla birikmektedir. Çapraşık dişler üzerine, birçok girinti ve çıkıntıya sahip tellerin de yapıştırılmasıyla, aşırı bir besin birikimi olmaktadır. Bu besin artıklarının bakteriler tarafından parçalanmasıyla oluşan asitler, hem diş çürükleri hemde diş eti hastalıkları için uygun ortam oluşturarak tedavinin aksamasına neden olurlar. Bu yüzden ağız temizliği gerektiği gibi yapılmalı, şekerli, asitli, yapışkan ve sert gıdalardan kaçınılmalıdır.

Tedavi süresince aşağıdaki gıdalardan uzak durmanız tavsiye edilir:

– Sakız, lokum, çikolata gibi dişlerinize yapışarak temizlenmesi zor olan gıdalar

– Asitli içecekler

– Sert gıdalar, kuru yemiş, cips ve sert şekerler

– Elma, erik, ayva gibi meyveler (küçük parçalara bölünerek yenebilir).

Çocuğumu Kaç Yaşında Ortodontik Muayeneye Götürmeliyim?

Çocuğun ilk ortodontik muayenesinin 7-8 yaşlarında, alt ve üst ön dişler sürdükten sonra yapılmasında fayda vardır. Bu dönemde çenelerin gelişimi ve sürecek daimi dişler ile ilgili problemler fark edilebilir. Yapılacak erken bir teşhis ile ilerde tedavi edilmesi daha zor olan iskeletsel bozukluklar kolayca tedavi edilebilir. Diş çekimi gerektirecek durumlar önlenebilir. Ayrıca tedavi süresi ve maliyeti de azaltılmış olur.
Tedavide Kullanılan Apareyler:
1-Sabit Ortodontik Braket:

Diş üzerine yapıştırılan braketler ile yapılan tedavi şeklidir. Braketler metal yada diş renginde porselen veya plastik olabilir. Çoğunlukla daimi dişlenmenin tamamlandığı vakalarda uygulanır.
2-Hareketli Braket:

Hastanın kendisinin takıp çıkarabildiği apareylerdir. Erken dönem tedavisinde daha basit vakalarda uygulanır.
3-Fonksiyonel/Ortopedik Apareyler:

Alt ve üst çenenin birbirine göre bozulan ilişkilerini (ortopedik problemler) düzeltmek amacıyla ergenlik dönemi öncesinde küçük yaşlarda çoğunlukla hastanın kendisinin takıp çıkarabildiği özel apareylerdir. Genelde sabit ortodontik apareylerle birlikte kullanılır.
4-Ortognatik Cerrahi:

Ortodontik veya ortopedik tedavi ile düzeltilemeyecek durumlarda ortognatik cerrahiye başvurulur. Çene ve yüzde oluşan bozukluklar doğuştan olabileceği gibi, kaza ve hastalıklara bağlı olarak sonradan da ortaya çıkabilir. Çenelerin biribirine ve yüze göre uyumsuzluğu, hastalarda hem estetik hem fonksiyonel hemde psikolojik rahatsızlıklara yol açmaktadır. Gelişen teknoloji ve cerrahi teknikler ile bu bozuklukların düzeltilmesi sağlanır.

5-İnvisalign:

Bazı basit vakalarda braket kullanmadan, şeffaf kalıpların kullanımıyla çapraşıklıklar düzeltilir. İki haftada bir değişecek olan hastaya özel bu kalıplar günde yaklaşık 10-15 saat takılmalıdır.